चैत्र शुक्ल अष्टमी अर्थात् चैते दशैँ। शक्तिस्वरूपा भगवतीको आराधना गरी मनाइँदै छ।
चैत्र शुक्ल पक्षलाई वासन्ती नवरात्र पनि भनिन्छ। शारदीय नवरात्रमा जस्तै ९ दिनसम्म देवीको उपासना गर्ने परम्परा छ। नवरात्रको पूरै विधि नगर्नेले भने अष्टमीमा देवीको आराधना गर्छन्।
वर्षमा चारवटा नवरात्र हुने भए पनि शारदीय र वासन्ती नवरात्रको महत्त्व रहेको धर्मशास्त्री प्रा.डा. रामचन्द्र गौतम बताउँछन्।
चैते दशैँमा अष्टमी र नवमीलाई विशेष रुपमा मनाउने गरिन्छ।
अष्टमीको दिनलाई चैते दशैँ र नवमीलाई त्रेता युगमा अयोध्याका राजा दशरथ र रानी कौशल्यावतीको ज्येष्ठ सुपुत्रका रूपमा श्रीरामको जन्म भएकाले रामनवमीका रुपमा मनाउने गरिन्छ।
यसै पक्षमा देवीको आराधना गरी मर्यादापुरुष श्रीरामले रावणमाथि विजय प्राप्त गरेको बताइन्छ।
चैते दशैँका अवसरमा देवीभागवत तथा चण्डी पाठ गर्ने र शक्तिपीठमा दर्शन गर्न जाने परम्परा छ। नवरात्रमा शक्तिपीठमा पशुबलिसहित पूजा गर्ने विधान छ।
काठमाडौंमा गुह्येश्वरी, भद्रकाली, शोभाभगवती, नक्साल भगवती, मैतीदेवी र दक्षिणकालीका साथै काभ्रेपलाञ्चोकमा पलाञ्चोक भगवती, गोरखामा मनकामना, बाँकेमा बागेश्लवरी, बागलुङ कालिकालगायत शक्त्तिपीठमा बिहानैदेखि घुइँचो लागेको छ।
